De toekomst is menselijk door Walter Vandervelde

Het nieuwe academiejaar is van start gegaan, en zoals ieder jaar vond de feestelijke opening plaats. Dit keer stond de viering in het teken van "kwaliteitsvol en toekomstgericht". Niemand beter dan Walter Vandervelde, docent Idea & Innovation Management, om zijn visie op de toekomst te delen. Wat vooral opvalt in zijn toespraak: de toekomst is bovenal menselijk!

"It’s hard to make predictions. Especially about the future."

Tijdens zijn speech op de feestelijke opening gebruikte Walter Vandervelde een opvallend citaat: "It’s hard to make predictions. Especially about the future.". Een citaat dat aan verschillende personen wordt toegeschreven, vandaar dat hij ervoor koos het zonder naam te laten.

Volgens Walter is de toekomst moeilijk te voorspellen en loopt deze vaak anders dan gedacht. Hij illustreerde dit met beelden uit het verleden waarin men zich de toekomst voorstelde met vliegende schotels, bizarre robots en steden op Mars. "Natuurlijk is er niets mis mee om te dromen of om ons juist zorgen te maken over wat ons te wachten staat. De mens heeft van nature altijd nieuwsgierig naar de toekomst gekeken." zei hij. In deze toekomstbeelden speelt technologie vaak een centrale rol.

Hij refereerde aan een artikel dat hij onlangs had gelezen over hoe de mens er over een miljoen jaar uit zou kunnen zien, waarbij technologie ons lichaam en zintuigen grotendeels zou overnemen. Dit zou leiden tot een mens met een enorm hoofd en slechts één groot oog in het midden.

Natuurlijk speelt technologie een belangrijke rol in de toekomst, net als de evolutie van kennis. Maar hij benadrukte dat de toekomst niet alleen door technologie wordt bepaald. Hij verwees naar de rol van hogescholen in het overdragen van kennis, zodat jongeren klaar zijn voor de arbeidsmarkt.

Tijdens infodagen krijgt de opleiding Idea & Innovation Management (IIM) vaak de vraag van ouders: "Wat kan mijn zoon of dochter later worden met deze opleiding?". Walter vertelde trots dat bijna 500 alumni van de opleiding IIM inmiddels mooie posities bekleden of hun eigen projecten zijn gestart. Toch, zo legde hij uit, voelt die vraag soms onjuist aan. "We kunnen simpelweg niet voorspellen hoe de wereld er over vijf, tien of vijftig jaar uitziet.".

Binnen de opleiding leren studenten zich daarom niet vast te pinnen op één toekomst, maar zich voor te bereiden op verschillende mogelijke toekomstscenario's.

De menselijke natuur als constante

Hoewel de toekomst onzeker is, gelooft Vandervelde dat er één constante blijft: de menselijke natuur. Hij citeerde de Duitse sociaal psycholoog en humanist Erich Fromm, die stelde dat "Veel meer nog dan dat we worden gevormd door onze omgeving, zijn we als mens een product van onze innerlijke drijfveren en verlangens.".

Hij benadrukte dat niemand een toekomst wil waarin technologie het van de mens overneemt, waarin robots en algoritmes ons dagelijks leven beheersen. Hij onderstreepte het belang van menselijke vaardigheden, vooral nu de wereld steeds complexer en meer met elkaar verbonden wordt. "Human skills, of gedragsvaardigheden, zullen het verschil maken.".

De opleiding IIM viert dit jaar haar tienjarig bestaan, en volgens Vandervelde is vanaf het begin veel aandacht besteed aan de ontwikkeling van deze menselijke vaardigheden. Vakken als creatief denken, persoonlijk leiderschap en netwerken helpen studenten hun weg te vinden in zowel het professionele als persoonlijke leven.

In zijn toespraak stelde Walter dat de juiste vraag voor ouders niet is: "Wat kan mijn kind later worden?", maar: "Wie kan mijn kind later worden?".

Drie boodschappen voor de toekomst

Walter Vandervelde besloot zijn speech met drie boodschappen. De eerste boodschap richtte hij aan zijn collega-docenten. "Wij hebben de unieke kans om jonge mensen te helpen de beste versie van zichzelf te worden." zei hij. "We moeten hen niet alleen vakkennis meegeven, maar ook menselijke waarden en vaardigheden.". Hij benadrukte het belang van creatief denken, kritisch nadenken, empathie en respect.

Zijn tweede boodschap was voor de directie van de hogeschool. Hij spoorde hen aan om te blijven investeren in mensen en om tijd en ruimte te creëren voor nieuwe ideeën.

Ten slotte richtte hij zich tot de studenten. Hij prees hen voor hun vermogen om grenzen te stellen en nee te zeggen, maar waarschuwde ervoor dat dit geen automatisme mag worden. "We staan voor veel uitdagingen die zowel positieve als negatieve kanten hebben." zei hij. "Als we ons alleen op het negatieve focussen, missen we misschien prachtige kansen.".

Hij sloot af zoals hij begon, met het citaat: "It’s hard to make predictions. Especially about the future." Maar, voegde hij eraan toe, als we geloven dat de toekomst menselijk is, biedt dat een prachtig perspectief.
 

Bedankt, Walter, voor het prachtige perspectief en deze mooie speech!