Open Time koploper voor Blikopener binnen EhB

Het kenniscentrum Open Time - Applied Futures Research is al sinds de start van het project Blikopener koploper. Blikopener is een project van de Vlaamse Overheid (VLAIO) en probeert het werkveld en de Vlaamse hogescholen dichter bij elkaar te brengen. Het kenniscentrum Open Time zet sterk in op dit project. Jente Smit vertelt ons meer waarom en geeft enkele tips mee om makkelijker organisaties en bedrijven te bereiken.

Jente Smit is kennisdiffusieadviseur. In de afgelopen jaren legde ze al heel wat contacten met bedrijven en organisaties. Dit doet ze o.a. in het kader van het Blikopener, waar EhB per geregistreerd contact een kleine subsidie krijgt. Maar kennisdiffusie is meer dan het verkrijgen van subsidies, aldus Jente.

Sinds de start van Blikopener in 2019 kwam Open Time in contact met heel wat bedrijven en organisaties, vind je dat interessant? 

Zeker we hebben het geluk om met heel veel verschillende werkveldpartners in contact te komen, zowel met kleinere start-ups als KMO’s - de voornaamste doelgroep van Blikopener - maar ook vzw’s, overheden … het maakt niet uit. Voor ons is het Blikopenerproject een opportuniteit om verschillende werkveld partners beter te leren kennen. Het Kenniscentrum Open Time benadert verschillende onderwerpen eerder vanuit academisch perspectief. Blikopener zorgt voor de nodige brug met het pragmatische werkveld. In eerste instantie is het interessant om heel breed contacten te kunnen leggen en aanvullend is het dan natuurlijk voor ons van belang dat we ons aanbod ook uit de doeken kunnen doen.  

Hoe pak je dit aan? Hoe vind je de contacten? 

Op heel veel verschillende manieren. Zelf experimenteerde ik met heel wat manieren om organisaties en bedrijven te bereiken. Kennisdiffusie neem ik als kennisdiffusieadviseur gericht op, maar de collega’s van het onderzoekscentrum leggen vanuit hun onderzoeksopdracht ook automatische contacten. Zijn er bij presentaties, navorming en andere activiteiten geïnteresseerden, dan gaan we een gesprek aan over de werking van het kenniscentrum. Op deze manier zijn mogelijke samenwerkingen die uiteindelijk niet gevalideerd worden, ook niet volledig verloren en worden we vergoed voor de tijd die we hierin investeerden. Zo werken wij voor het aanboren van nieuwe contacten via twee verschillende pistes. Zelf zet ik zeer veel in op aanwezigheid op events en voor sociale media voornamelijk via LinkedIn. We lanceerden dan ook voor Open Time een LinkedInpagina waar we regelmatig op posten. Zo werken wij bijvoorbeeld met kleine polls waar iedereen op kan stemmen. Voor mij is dat een ideaal aanknopingspunt om mensen aan te spreken en vertrouwd te maken met onze werking. Via LinkedIn deden we ook een actie met trendkaarten die gratis verkregen konden worden. Op die post kwamen zelfs meer dan 100 reacties! Maar er waren ook enkele andere initiatieven zoals een survey rond ‘wat is toekomstonderzoek?’, concrete mailcampagnes of cold calling.  

Ik denk dat de kracht van ons centrum is dat we veel verschillende initiatieven lanceren en dit ook via verschillende kanalen. Futures heeft een heel breed toepassingsgebied, maar is bij velen nog onbekend terrein. Om de meerwaarde van Futures aan te tonen en interesse te wekken, leggen we de (logische) link met innovatie en boren we telkens nieuwe markten aan. Als kennisdiffusieadviseur vraag ik mij af: Wat kan toekomstdenken voor jullie betekenen? Welke nood hebben jullie? De collega-onderzoekers zullen dan meer inhoudelijke adviezen formuleren vanuit gerichte vragen.  

Kwamen deze contacten in het kader van het project al tot interessante samenwerkingen?  

Ja, zo werd bijvoorbeeld een dienstverlengingsovereenkomst met DeMens.nu op poten gezet. Er waren ook enkele samenwerkingen met cultuurhuizen. We zijn ook een tijdje bezig geweest met de Vlaamse UNESCO-leerstoel ‘Toekomstbeelden en Co-Creatie’. Deze leerstoel kwam misschien niet rechtstreeks voort uit de Blikopenercontacten, maar met onze inspanningen voor kennisdiffusie hopen we op het creëren van een breed ecosysteem van organisaties en bedrijven waar regelmatig contact mee is. Anders denk ik dat we met veel 1 op 1-contacten en heel wat kleinschalige bedrijven ook veel impact hebben door het geven van eerstelijnsadvies. Ik denk dat organisaties en bedrijven wel appreciëren dat we echt aan open kennisdeling doen. Zo hopen we ook impact te genereren zonder dat daar een DAD of een project hoeft uit voort te vloeien. Voor ons zijn de “aha-momenten” ook waardevol. 

En merk je de eerste contacten ook terugkomen? 

Ja, zo ontmoette ik op een cultuurevent een historica. Zij zag niet meteen de directe link tussen Futures en geschiedenis, maar het heeft net heel veel interessante cross-linken die wij hebben bloot gelegd tijdens het adviesgesprek. Dat zijn de leuke contacten waarbij je denkt: ‘daar hebben we een verbinding ontdekt waar je het niet zou verwachten, of zij toch niet.’ Dat zijn dan ook de mensen die vaak terugkomen, ook omdat ze hopen te kunnen steunen op ons netwerk. Natuurlijk helpt het Blikopenernetwerk daar ook wel in. Ik geef ook steeds aan dat er verschillende thema’s zijn, waar toekomstonderzoek slechts één deeltje van is. In staat zijn om kwalitatief door te verwijzen is zeker ook een belangrijke meerwaarde.  

Op welke manier heeft het leggen van deze contacten een impact op het onderzoek dat gebeurt? 

Met Open Time doen we ook aan horizonscanning. Wij doen eigenlijk aan continue scanning van zaken die aan het bewegen zijn en delen die ook met de werkveldpartners. Daar is dan ook veel interesse voor. Enerzijds krijgen ze ook graag onze bevindingen, maar ze hebben ook even vaak interesse om mee deel te nemen. Zaken die zij spotten, voegen wij dan ook toe aan onze horizon. De verschillende inzichten die wij daaruit vergaren zijn uiterst interessant omdat deze vanuit verschillende sectoren en verschillende ooghoeken komen.  

Wat wij ook wel interessant vinden is hoe toekomstonderzoek gepercipieerd wordt. Zo doen we ook een aantal gesprekken met mensen. Wat is het beeld dat werkveldpartners hebben van toekomstonderzoek? Hoe denken zij na over de toekomst? Het is altijd fijn om te zien hoe de partners dit benaderen en hoe wij hierop kunnen aansluiting vinden met ons onderzoek. Die inzichten zijn voor ons ook relevant om te zien waar wij ons in het ecosysteem bevinden. Wat zijn onze sterktes? Wat doen we niet? Wat doen we wel? Zo wordt doorverwijzen ook eenvoudiger.  

Het verkleinen van de afstand met het werkveld, hoe vertaalt zich dat in het onderwijs? Binnen de opleidingen zelf, hoe vloeit het terug?  

Ik heb zelf ook idea & innovation management gestudeerd en dat was de eerste richting die toekomstdenken als vak gaf. Er zijn nu plannen om toekomstdenken breder in te bedden in het curriculum. Een van de doelstellingen die we heel graag zouden verwezenlijkt zien, is dat mensen meer van jongs af zich deze denkwijzen gaan eigen maken. Het gaat erom de principes te leren kennen en ook te leren hoe deze toe te passen in de dagelijkse realiteit. Stilaan merk je dat er wel meer aandacht is voor de link innovatie-design-futures. Het is op zich een goede beweging om futures meer in de kijker te plaatsen. Op die manier hopen we dat dit toch een stukje meer ingebed zal geraken. Dit is uiteindelijk ook ons doel met het kenniscentrum Open Time: bezig zijn met toekomstgeletterdheid en de gedachtegang hiervan aan o.a. organisaties en bedrijven meegeven. Je kan de toekomst niet voorspellen, maar je kan er wel over nadenken, verschillende scenario's bedenken en kijken wat het meest verkiesbaar is om naartoe te werken. Het kan impact hebben op je acties in het heden. 

Meer weten over Blikopener?