In het secundair onderwijs kun je als leerling in de richtingen met een arbeidsmarktfinaliteit (bso) na het zesde jaar meteen aan de slag óf kiezen voor een zevende jaar. Toch behoort ook hier instromen in een beroepsgerichte opleiding aan het hoger onderwijs tot de mogelijkheden. In verband met dat studeren aan het hoger onderwijs verandert er binnenkort een en ander.
Doorstroom, dubbele finaliteit, arbeidsmarktgericht... qué?
Om geen verwarring te hebben met de gebruikte termen hierna, zetten we het nog even op een rijtje.
- D-richtingen: aso-richtingen hebben een doorstroomfinaliteit, wat wil zeggen dat dit diploma secundair onderwijs leidt naar verdere studies
- D/A richtingen: kso- en tso-richtingen hebben een dubbele finaliteit, wat wil zeggen dat dit diploma secundair onderwijs leidt naar verdere studies of een beroepsgerichte opleiding of de arbeidsmarkt.
- A-richtingen: bso-richtingen hebben een arbeidmarktgerichte finaliteit, wat wil zeggen dat dit diploma secundair onderwijs leidt naar een beroepsgerichte opleiding op de arbeidsmarkt.
Wat verandert er vanaf academiejaar 2025-2026?
Op het einde van schooljaar 2024-2025, behalen alle leerlingen hun diploma secundair onderwijs als ze hun 6e jaar succesvol afronden. Ben je een D- of D/A-leerlingen dan openen de deuren van het hoger onderwijs meteen na jouw 6e jaar voor graduaten, professionele bachelors en academische bachelors. Deze leerlingen zijn vrij om door te stromen op ieder niveau in het hoger onderwijs.
Leerlingen uit bso-richtingen moesten in het verleden een 7e jaar volgen om hun diploma secundair onderwijs te behalen. Nadien hadden ze ook onbeperkt toegang tot het hoger onderwijs. Vanaf schooljaar 2024-2025 zullen leerlingen uit de arbeidsmarktgerichte finaliteit al na hun 6e jaar hun diploma secundair onderwijs halen, maar geeft dit geen automatische toegang meer tot alle opleidingsniveaus in het hoger onderwijs.
Behaalde je in 2024-2025 nog je 7e jaar in een bso-/arbeidsmarktgerichte studierichting? Dan behoor je tot de groep leerlingen die voor de laatste keer in academiejaar 2025-2026 in het hoger onderwijs aan alle opleidingen kan starten.
Behaal je in 2024-2025 je diploma secundair onderwijs na je 6e jaar in een arbeidsmarktgerichte studierichting? Dan zal je in september 2025 een belangrijke beslissing moeten maken.
Je hebt de keuze uit
- gaan werken met je diploma (je hebt een onderwijskwalificatie-niveau 3);
- een 7e leerjaar in het secundair onderwijs om een extra beroepskwalificatie te behalen (je zit hiermee nog steeds het niveau van onderwijskwalificatie 3)
- een graduaat aan een hogeschool met meer vakdiepgang (je zit bij het behalen op het niveau van onderwijskwalificatie 5)
- een 7e jaar voorbereiding hoger onderwijs of een ‘schakeljaar’ dat je voorbereidt en toegang geeft op het starten in een bacheloropleiding (je zit bij het behalen van dit 7e jaar op het niveau van onderwijskwalificatie 4)
- als je nadien slaagt binnen een professionele of academische bachelor dan zit je op het niveau van onderwijskwalificatie 6
Kortom
Het is een belangrijke keuze, neem zeker contact op met je leerkracht om te bespreken wat jouw toekomstplannen zijn en welke keuze het meest geschikt is: een 7de leerjaar beroepsspecialisatie, een graduaat of een diploma op bachelorniveau. Zo kun je vol vertrouwen je studieloopbaan verderzetten.
Lees er meer over in deze folder.
Of check deze pagina met voorbeelden van de overheid.
