Postgraduaat Ethisch procesbegeleider in Zorg en Welzijn
Postgraduaat

Pro­ces­begelei­der ethiek in zorg en welzijn

Voor wie

Deze opleiding is toegankelijk voor studenten met basisopleiding:

  • Bachelor in de welzijn en gezondheidszorg
  • Master

De opleiding is toegankelijk na een intakegesprek

Voor wie

Deze opleiding is toegankelijk voor studenten met basisopleiding:

  • Bachelor in de welzijn en gezondheidszorg
  • Master

De opleiding is toegankelijk na een intakegesprek

Hoe ziet de opleiding eruit

  • Een bejaarde vrouw wil niet gewassen worden door een mannelijke zorgkundige.   
  • De familie van een geriatrische patiënte neemt contact op met de sociale dienst. Ze zijn zeer bezorgd over de toestand van hun moeder en menen dat zij dringend moet opgenomen worden in een woonzorgcentrum. Omdat de patiënte zich daartegen verzet, willen ze haar wijsmaken dat ze enkele weken met vakantie mag … in dat woonzorgcentrum.
  • Een diabetespatiënt die gisteren nog moord en brand schreeuwde omdat er geen suiker-vrije confituur in huis was, zit vandaag stiekem de resterende gebakjes op te snoepen.   
  • Een niet-gevaccineerde coronapatiënt neemt een bed in dat je eigenlijk nodig hebt  
  • voor een pas geopereerde kankerpatiënt en bovendien zijn al je collega's gloeiend kwaad op al die antivaxers die al maanden stress op de afdeling veroorzaken.   
  • Een bewoner met matige dementie die op de beveiligde afdeling opgenomen is, laat je alle dagen weten dat hij dood wil.   
  • De familie van een oudere eist dat je hun moeder fixeert in haar rolstoel, waar de vrouw in kwestie zich met klem tegen verzet …. 

Dit zijn allemaal ethische vragen waarmee zorgverleners dagelijks worden geconfronteerd.  Ze leiden vaak tot morele dilemma's: beslissingen waar geen goede kant aan is. Elk alternatief heeft voordelen, maar leidt ook tot schade. Deze problemen kunnen tot morele stress leiden bij de zorgverleners en onzekerheid bij de bestuurders. Daarom is het erg belangrijk dat er op de werkvloer medewerkers actief zijn met een specifieke deskundigheid in het bieden van ondersteuning bij het zoeken naar antwoorden op deze vragen. We richten een postgraduaat in om deze deskundigen op te leiden. 

De context voor ethiek op de werkvloer is in volle ontwikkeling en mutatie. Global qmentum van Niaz voorziet ethische ondersteuning net als Preso voor de ouderenzorg. Kortom, de aandacht voor ethiek op de werkvloer vergroot.
Ons postgraduaat richt zich vooral tot de mensen uit de residentiële sector en de thuiszorg. De opleiding van de mensen die hiervoor in aanmerking komen is heel divers: master, bachelor, banaba,…

Het Postgraduaat Procesbegeleider ethiek in zorg en welzijn stelt zich (vooral) open voor operationeel leidinggevenden. Het zijn zij die aan de hand van hun contacten met zorgverstrekkers het gemakkelijks de praktisch-ethische situaties kunnen oppikken en er ook mee moeten kunnen omgaan. Dit gebeurt vanuit hun rol als coach en mentor. Dit alles echter op voorwaarde dat de instelling zich hiervoor open stelt en hiervoor plaats (werktijd) maakt.

Lesgevers

o    Prof. em. Jean Paul Van Bendegem (VUB), ambassadeur van de opleiding
o    Prof Adelheid Rigo (VUB),
o    Prof. Axel Liégeois (KUL)

Wat ga je leren

  • Kritisch reflecteren over eigen handelen, zowel het eigen gedrag als dat van anderen.
  • Ontwikkelen van specifieke competentieprofielen: open staan voor ethische vraagstelling vanuit het werkveld en het bezitten van de nodige know-how om hiermee om te gaan en ermee te werken.
  • Zich bewust zijn van ethische problemen en ze kunnen duiden.
  • Ethisch reflecteren van onderuit (vanuit problemen van de zorgvrager doordenken) aan de hand van empathisch vermogen.
  • Enerzijds reflecteren om te komen tot een eigen handelingswijze die men goed vindt.
  • Anderzijds in staat zijn om eigen handelingswijze aan derden te duiden en beargumenteren waarom het goed is.
  • Bezitten van de nodige theoretische bagage die interventies op de werkvloer kunnen ondersteunen.

Lesprogramma

De lessen vinden plaats op donderdag van 13u tot 20u.

Het postgraduaat is opgebouwd uit 5 modules:

Module 1: Theorie

Deze module benadert de theoretische kaders:
Inleiding
Ethiek-Moraal-recht
Ethische families
Zorg, ethiek van de zorg in instellingen, principlistische ethiek, skilled compagnionship, Presentietheorie, Diskurs-ethiek, bemoeizorg…
Deze module wordt afgesloten met een reflectieverslag op basis van de aangereikte theorie.
 

Module 2: Ethiek in de instelling

Deze module heeft als doestelling meer duidelijkheid te brengen rond de plaats die ethiek kan en moet hebben in de instelling.
We stellen vast dat dit alles nog werkelijk in de kinderschoenen staat, alle pogingen ten spijt zowel in de ouderenzorg als in de ziekenhuizen. Er bestaat in heel wat instellingen een vorm van koudwatervrees om ethiek expliciet een plaats te geven in de dagelijkse werking.
Anderzijds stellen we vast dat er toch al heel wat instellingen inspanningen hebben geleverd om ethiek in de werking te integreren.
We gaan in deze module dieper in op

  1. De huidige situatie aan de hand van bestaande wetgeving, zowel federaal als op het vlak van de gemeenschappen.
  2. De wijze waarop instellingen ethiek haar plaats kunnen geven op verschillende niveaus: beleid, operationeel leidinggevenden, werkvloer.
  3. De wijze waarop ethische problemen en knelpunten kunnen aangepakt worden binnen de instellingen.

Deze module wordt afgesloten met een reflectieverslag rond de plaats van ethiek in de instelling en eventuele aanpassingen


Module 3: Methodieken

In deze module wordt aan de hand van specifieke methodieken een analyse gemaakt van concrete morele situaties. 
Deze module wordt afgesloten met een reflectieverslag rond de afronding van een institutioneel project 


Module 4: Actuele thema’s

Ethiek is een heel breed begrip dat zich ook richt naar intermenselijke verhoudingen en de wijze waarop de samenleving hiermee omgaat. Dit is sterk cultureel gebonden en kan dus ook evolueren in functie van de tijd. Het spreekt dus voor zich dat bepaalde problematieken zich vandaag voordoen daar waar dit absoluut niet het geval was in het verleden. In deze vierde module gaan we wat dieper in op een paar belangrijke problematieken die zich vandaag aanbieden.
Deze module wordt afgesloten met een reflectieverslag rond een actueel ethisch thema


Module 5: Project

Er worden vier studiepunten voorzien voor een project. Dit project loopt doorheen de vorming en omvat de implementatie van een nieuwe praktijk binnen de instelling waar zij of hij werkzaam is. Het is niet vrijblijvend en moet gebeuren met toestemming van de instelling. 
Het project wordt klassikaal voorgesteld in aanwezigheid van de medestudenten.

Programma

Na je studie

Referent personen ethiek in de zorg en welzijn kunnen werken vanuit verschillende posities:

  1. Als staffunctie op beleidsniveau.
  2. Als operationeel leidinggevende (hoofdverpleegkundige, coördinator van een afdeling of team in WZC of thuiszorg).
  3. Als zorgverstrekker op de werkvloer.

Waar heb je les

Campus Jette

  • In het groene Jette (Vlakbij Laarbeekbos)
  • Brussels Health Campus (samen met VUB en UZ Brussel)
  • Medische campus: eigen simulatiecentrum
  • Leuke studentenresto met broodjes, salades, soep & snacks
  • Fitness vlakbij
  • Vlot bereikbaar met trein, bus, tram, fiets, step
  • Voldoende parkeerplek
  • Groene buitenruimte

Contact:

Openingsuren studentensecretariaat:

  • Elke werkdag open van 8u tot 17u. Op vrijdag gesloten vanaf 16u. 

Studiekosten

Het inschrijvingsgeld bedraagt 995 euro inclusief cursusmateriaal.

Deze opleiding geeft recht op betaald educatief verlof. 

Inschrijven

Klaar om je in te schrijven voor 'Postgraduaat Ethisch procesbegeleider in Zorg en Welzijn'? Top!  Vanaf 24 juni 2023 kan je op deze pagina van start met je inschrijving.  Je kan je inschrijving volledig online afronden.

Geïnteresseerden kunnen bij vragen rechtstreeks contact opnemen met de coördinator Julien Libbrecht voor een persoonlijk gesprek. 

Contact

  • campus Jette
  • Laarbeeklaan 121
  • 1090 Jette